Wapen van der Capellen (Booth)
Namen en wapens der alliantien van den Huize Van der Capellen (Booth)
In het Kasteel Ammersoyen in Ammerzoden hangt een indrukwekkend schilderij op linnen van minstens drie bij drie meter waarop afbeeldingen van Booth wapens voorkomen. Het betreft een heraldische weergave van de familie Van der Capellen met hun kwartieren. Het schilderij behoort oorspronkelijk niet tot de inventaris van het kasteel. Waarschijnlijk is het schilderij afkomstig uit een ander kasteel (kasteel Schalkwijk of kasteel Huis te Mijdrecht?) en is dit in kasteel Ammersoyen terecht gekomen bij de inrichting van het kasteel na de laatste restauratie.
Kasteel Ammersoyen in Ammerzoden
© Foto: Herman Boot
Je bent 16 jaar, geboren in Vlissingen en woont in Bordeaux en je gaat met je klas een week naar Nederland. De Nederlanders die de reis gaan begeleiden komen naar Bordeaux om deze voor te bereiden. Toevallig heb je een Nederlandse moeder die Boot heet. De Nederlanders worden door haar uitgenodigd voor een etentje bij jouw thuis en vertellen haar wat er in Nederland allemaal bezocht gaat worden. Eindelijk is het zover en je klas trekt door Nederland, met onder andere een bezoek aan kasteel Ammersoyen in Ammerzoden.
Na een spannend verhaal door de gids komt het jeugdige gezelschap in de ridderzaal van het kasteel. Aangestaard door een levensgrote hertenkop werd de aandacht al snel getrokken door een groot schilderij rechts van de grote haardplaats waarin je rechtop kan staan.
Schilderij met: Namen en wapens der alliantien van den Huize Van der Capellen (Booth).
© Foto: Herman Boot
Plotseling krijg je een por in je ribbenkast van één van de Nederlandse begeleiders. Die zegt al wijzend op het grote schilderij: "Jouw moeder heet toch ook Boot? Kijk daar eens. Een wapen met de naam Booth eronder." Dan ontdekt je dat een gouden schild met een zwart springend hert erop de aandacht vraagt. Op dat moment weet je dat je dit vaker gezien hebt. Inderdaad bij opa. Hij heeft dit wapen ook geschilderd en verguld met bladgoud. Toch handig dat je met je mobiele telefoon ook foto’s kunt maken. Dus snel enkele plaatjes geschoten om later door te sturen. Dit overkwam Hugo Béhérégaray uit Bordeaux (zijn moeder is een Boot). Hugo kon toen niet weten welke verwarring hij zou veroorzaken met zijn twee fotootjes.
Wapen BOOTH
Wapen BOOTT (?)
© Foto`s: Hugo Béhérégaray
Vervolgens ontstond er een levendige correspondentie tussen Ron Boot, Cor van den Hooven en Herman Boot over: wie of welke Boothen (Bootten) zitten er achter deze wapens, geschilderd op dit grote doek van wel 10m2. Al snel kwamen zij tot de conclusie dat het om een genealogie van het geslacht Van der Capelle(n) gaat. Maar wat doet dit schilderij in kasteel Ammersoyen in Ammerzoden?
Een nieuw bezoek aan het kasteel zou mogelijk duidelijkheid kunnen geven. Dit bleek nog niet zo eenvoudig. De welwillende kasteelbeheerder verwees naar de Stichting Mooi Gelderland, terwijl de creatieve gids verwees naar de hoofdconservator bij de Stichting. Helaas bleef een duidelijk antwoord uit. Vast staat dat Steven Frederik van der Capelle(n) heer van Schalkwijk getrouwd was met Dingna Elizabeth Booth, dochter van Everhard Booth en Elisabeth Gerobulus.
Dank zij een webreactie van de heer R.F. Baron van der Capellen, zoon van ir. E.A. baron van der Capellen is nu bekend geworden dat het oorspronkelijk doek in kasteel Boedelhof te Eefde hing. Door erfenis is het weer teruggekomen bij de laatst levende tak van de Heer van de Marsch en Engelenburg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is het bewaard in de kluis van het Gemeentemuseum van Den Haag. In juli 1965 is het doek door ir. E.A. baron van der Capellen en zijn zus jonkvrouwe F.E.O.C. barones van der Capellen geschonken aan de `Vrienden van de Geldersche Kastelen` in Arnhem.
De combinatie Booth en Twikkelo komt ook voor in het Vaderlandsch Woordenboek bij de kwartieren van Van der Capellen.
Een relatie tussen Booth en Van der Capellen is al wel bekend.
In het adellijk overzicht van Ghisebrecht Bothen (Zuid-Holland - Dordrecht) komt onder XIII-k Agatha (Aechten Aernt) Booth voor.
Een aanvulling daarop toont verwantschap van Booth met Van Zuijlen van Nieveld en Van der Capellen:
I Agatha Booth is geboren in 1544 in Den Haag, dochter van Aart (Aernt) Dirksz Booth en Geertruijd Gijsbertsdr van Leeuwen. Agatha is overleden op 11-03-1589 in Den Haag, 45 jaar oud. Agatha: in een akte van 12-11-1561 genoemd Aechten Aernt Botendr.
Agatha trouwde, 21 jaar oud, in 1565 in Den Haag [bron: http://wc.rootsweb.ancestry.com/] met Willem van Zuijlen van Nijevelt, 27 jaar oud. Willem is geboren in 1538 in Utrecht. Willem is overleden op 28-10-1608 in Den Haag, 70 jaar oud. Beroep:
, had in 1583 een compagnie voetvolk in Staten dienst. Zijn grafzerk ligt in de kerk te Muiden. Hij was een vriend van Willem de Zwijger. Titel: Heer van `s Heeren Aartsberge. Willem: zoon van Willem van Zuijlen van Nijevelt (1505 Utrecht - 1543, zoon van Frederik van Zuijlen van Nijevelt), getrouwd in 1532 in Utrecht met Agnes Foeijt (1511 Utrecht - 1562, dochter van Willem Foeijt en Agatha van Hoove). Willem hertrouwde met Catharina Ram en later met Agnes Seraets.
Kind van Agatha en Willem:
1 Frederik van Zuijlen van Nieveld, geboren in 1572 in Utrecht. Volgt II.
II Frederik van Zuijlen van Nieveld is geboren in 1572 in Utrecht, zoon van Willem van Zuijlen van Nijevelt en Agatha Booth. Frederik is overleden op 15-06-1646 in Utrecht, 74 jaar oud.
Frederik trouwde, 25 jaar oud, in 1597 in Utrecht met Anna Utenengh, 21 jaar oud. Anna is geboren in 1576 in Utrecht. Anna is overleden op 22-01-1625 in Utrecht, 49 jaar oud. Anna: dochter van Amelis Utenengh en Johanna t`Seraets.
Titel: Frederik van Zuylen van Nijevelt
(1572 - 1646) Maker: Johannes Baeck
Jaar: 1650 (postuum)
Afmetingen: 69.5 x 59.8 cm
|
Wapen van Zuylen van Nijevelt Bron: Wikipedia |
Kinderen van Frederik en Anna:
1 Emilia van Zuylen van Nievelt, geboren in 1605 in Utrecht. Emilia is overleden op woensdag 23-06-1677, 71 of 72 jaar oud. Emilia trouwde, 20 of 21 jaar oud, op donderdag 20-08-1626 in Zutphen met Alexander van der Capellen, 26 of 27 jaar oud. Alexander is geboren in 1599 in Arnhem. Alexander is overleden op dinsdag 08-08-1656 in Dordrecht, 56 of 57 jaar oud. Alexander: zoon van Gerlich van der Capellen en Margaretha Schimmelpenninck van der Oije.
2 Theodora van Zuylen van Nievelt. Theodora is overleden in 1662. Titel: Vrouwe van ’s-Heerarentsberg. Theodora: getrouwd op 06-02-1642 in Utrecht met Godschalk van Halmale.
Titel : Theodora van Zuylen van Nijevelt (?-1662) Maker : Hendrik Bloemaert (toegeschreven) Jaar : waarschijnlijk voor 1638 Afmetingen : 74.5 x 60 cm Bijzonderheden : 4 later opgeschilderde kwartierwapens in de hoeken:
Zuylen van Nyvelt x Boot; Uyteneng x T`SerartsBron : Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie
III Emilia van Zuijlen van Nieveld is geboren in 1605 in Utrecht, dochter van Frederik van Zuijlen van Nieveld en Anna Utenengh. Emilia is overleden op 23-06-1677, 72 jaar oud.
Emilia trouwde, 21 jaar oud, op 20-08-1626 in Zutphen met Alexander van der Capellen, 27 jaar oud. Alexander is geboren in 1599 in Arnhem. Alexander is overleden op 08-08-1656 in Dordrecht, 57 jaar oud. Alexander: zoon van Gerlich van der Capellen en Margaretha Schimmelpenninck van der Oije.
Kinderen van Emilia en Alexander:
1 Frederik van der Capellen, geboren 06-11-1629 in Zutphen, overleden 20-09-1706 in Zutphen, getrouwd 20-06-1660 in Zutphen met Judith Ermgard van der Schuiren, geboren 1636 in Zutphen, overleden 11-02-1716 in Zutphen, dochter van Hans Christoffel van der Schuiren en Elsabe Margriet van Baer.
2 Alexander van der Capellen, geboren 1631, overleden 1632.
3 Godsschalk van der Capellen, geboren 1632, gedoopt 11-05-1632 in de Kloosterkerk in Den Haag.
4 Hendrik van der Capellen, geboren 1634, overleden 1635.
5 Hendrik van der Capellen, geboren 1636.
6 Anna van der Capellen, geboren 1637, gedoopt 1637 in de Grote Kerk in Den Haag, overleden 1696.
7 Anna Sophia Frederika van der Capellen, geboren 27-10-1638 in Den Haag, overleden 22-06-1669, getrouwd in 1667 in Goor met Philips Otto van Coeverden, geboren 1634 in Goor, overleden 01-09-1690 in Bergen Hainaut Belgie, zoon van Borchard van Coeverden en Anna Catharien Ripperda.
8 Willem van der Capellen, geboren 1640.
In dit verband komen o.a. de namen Booth, Van Zuijlen van Nijevelt, Foeijt, Serauts, Utenengh, Van der Capellen en Schimmelpenninck van der Oije voor, die ook in het Vaderlandsch Woordenboek bij elkaar in kwartieren bij Van der Capellen worden genoemd.
In het adellijk overzicht van Ghisebrecht Bothen (Zuid-Holland - Dordrecht) komt ongeveer een eeuw later onder XVII-c Digna Elizabeth Booth voor.
XVII-c Digna Elizabeth Booth is geboren omstreeks 1670, dochter van Everhard Booth en Elisabeth Gerobulus. Digna Elizabeth:
(1) trouwde met Jasper van Linden. Titel: Heer van Oudwulven en Wayen.
(2) trouwde, ongeveer 26 jaar oud, op 24-05-1696 met Steven Frederic van der Capellen, 33 jaar oud. Steven Frederic is geboren op 24-01-1663. Steven Frederic is overleden op 25-05-1707, 44 jaar oud. Hij is begraven te Schalkwijk. Titel: Heer van Schalkwijk (beschreven in de ridderschap `s-Lands van Utrecht). Steven Frederic: zoon van Gerlach van der Capellen, Heer van Schalkwijk en Mijdrecht, en Margaretha Johanna van Lynden.
Verwijzingen: testament 05-04-1708 voor notaris D. Houtman;
bijzonderheden: legitieme portie voor Dingna Elisabeth Booth;
met benoeming van Wilhelm Boot, broer, luitenant kolonel, en Gerbrand de Beer, kanunnik ten dom, tot voogden;
naam tweede partij: kinderen van Dingna Elisabeth Booth, dochter, weduwe van Steven Fredrick van der Capelle;
naam tweede partij: Gerlach Fredrick van der Capelle;
naam tweede partij: Alexander Hendrik van der Capelle;
naam tweede partij: Everd Cornelis van der Capelle.
Kind van Digna Elizabeth en Steven Frederic:
1 Gerlach Frederik van der Capellen, geboren op 26-02-1697. Titel: Heer van Mijdrecht. Gerlach Frederik trouwde, ongeveer 33 jaar oud, omstreeks 1730 met Eleonore van Looswijk Papenhof, ongeveer 30 jaar oud. Eleonore is geboren omstreeks 1700.
Het nageslacht van Gerlach Frederik van der Capellen en Eleonore van Looswijk Papenhof is niet verder onderzocht.
In dit verband komen o.a. de namen Booth, Gerobulus, van Linden, van Lynden en van der Capellen voor, die ook in het Vaderlandsch Woordenboek bij elkaar in kwartieren bij Van der Capellen worden genoemd.
Kwartieren van Gerlach van der Capellen, getrouwd met Margaretha Johanna van Lynden:
Wat ons opvalt op het schilderij is dat het wapen Booth drie maal voorkomt, maar met een afwijkende schrijfwijze (BOOTH en BOOT(T)). De reden hiervan is onduidelijk. Heeft een restauratie oude sporen achtergelaten waardoor het er enigszins op lijkt dat er BOOTT staat?
Wapen BOOTH op linkerklom |
Wapen BOOTT (?) op rechterkolom |
Detail linkerkolommen met wapen BOOTH |
Detail rechterkolommen met met wapen BOOTT (?) |
© Foto`s: Herman Boot
Wat niet op de afbeeldingen zichtbaar is, is het laken wat de twee ridders dragen met daarop de genealogie van de familie Van der Capellen (zie gehavend fragment hieronder).
Afbeelding van de zwaar beschadigde parenteel waarop staat:
Steven Frederik |
ux Dienja Elis |
© Foto: Herman Boot
Zie ook: http://www.kasteel-ammersoyen.nl/
Wim Schmelzer heeft onderzoek gedaan naar het Wapentableau Van der Capellen dat in het kasteel Ammersoyen hangt. De uitkomst van zijn studie is in te zien op de website: www.kareldegrote-vandercapellen.nl. Klik hier voor het pdf.bestand.